van Zuidwest Friesland
De koning, uw dienaar
Wat mij bij de kroning van Charles III het meest verwonderde, was de grote rol die de kerk had. Het was de aartsbisschop die koning Charles de eed afnam, hem de tekenen van zijn koningsmacht aanreikte, en hem de kroon opzette. Kerk kroont koning.
Dat zou in Nederland ondenkbaar zijn. Niemand staat bij ons op gelijke hoogte of – zoals in Engeland dus – een treetje hoger dan de koning. Onze koning wordt ook niet door een ander gekroond. Niemand neemt hem de eed af. Hij beëdigt zichzelf en het volk bewijst hem hulde.
Daar denken ze in Engeland anders over. Boven al de soevereine macht die de ‘the crown’ daar heeft, staat een koning der koningen. Dat is de lieve Heer. ,,En Hij is”, zei de bisschop, ,,niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen.” De koning, uw dienaar.
Ik ben een voorstander van de scheiding van kerk en staat. Je moet de kerk niet op een troon zetten. Daar komen ongelukken van, heeft de geschiedenis geleerd. Maar een kerk die de koning er op wijst dat ook hij verantwoording moet afleggen, heeft wel wat in mijn ogen.
En natuurlijk hij niet alleen. Ook alles en ieder waar hij symbool voor staat. Regeringen en parlementen, presidenten en alleenheersers, rechters en rechtshandhavers: waartoe zijn zij op aarde? Niet om gediend te worden, maar om te dienen.
Die gedachte kwam overal in de kroningsceremonie van Charles III terug, ik heb er geboeid naar zitten kijken. Hoogtepunt was de zalving, zo’n beetje het enige stukje plechtigheid dat we niet mochten zien. Sommige dingen zijn zo heilig, die bewaar je voor de binnenkamer.
Wat we daar wel van opvingen, was dat Charles al zijn mantels en waardigheden aflegde, en knielde. Een koning in zijn hemd, en dat was indrukwekkend mooi. De bisschop zalfde hem met de geest van Jezus, ‘die een kroon had van doornen, en wiens troon een kruis was’.
De aartsbisschop zei er in zijn preek mooie, tere dingen over: ,,Het gewicht van de taak die vandaag wordt opgelegd, Majesteit, is alleen te dragen door de Geest van God, die ons de kracht geeft om ons leven te geven voor anderen.
Met de zalving van de Heilige Geest wordt aan de koning gegeven wat geen heerser ooit kan verwerven door zijn wil, of door politiek of oorlog of tirannie: de Heilige Geest zet ons aan tot liefde in actie.”
De bisschop nam óns ook nog even mee in zijn preek: ,,Ieder van ons is geroepen door God om te dienen. Hoe dat er ook uitziet in ons eigen leven, ieder van ons kan vandaag kiezen voor deze weg van God.”
Eerlijk gezegd was ik niet van plan om naar Charles’ kroning te kijken. Het leek me veel uiterlijk vertoon. Maar het vertoon bleek vooral innerlijk, en toen ben ik blijven hangen.
Gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, 13 mei 2023. (Foto Wim Beekman: Niels Westra, Leeuwarder Courant).
