van Zuidwest Friesland
Echte Friezen
Laat ik het niet over Johan Derksen hebben. Provoceren is zijn broodwinning, alle aandacht brengt hem nieuwe kijkers. Dus ieder woord dat ik over hem schrijf is er een te veel. Liever ook niet aanklagen – nog meer ophef, nog meer kijkers.
Laat ik het hebben over Habtamu de Hoop, die is het waard. Ik ben een fan van hem, ik vind hem een kamerlid met talent: vriendelijk en duidelijk, beschaafd en scherp, eerlijk en inhoudelijk sterk.
Destijds heb ik op hem gestemd. Mijn overwegingen waren dat ik sociaal wilde stemmen, op een jongere, op een Fries en op iemand die opkomt voor wat de Bijbel ‘de vreemdeling’ noemt. Dat is allemaal verenigd in Habtamu.
Wat mij ook aanspreekt, is dat hij uit een gewoon Fries dorp komt en dat niet onder stoelen of banken steekt. Wommels lijkt wel wat op mijn eigen dorp. Habtamu voelt voor mij bij voorbaat vertrouwd.
In zijn eerste speech als kamerlid vertelde Habtamu dat hij geboren is in Addis Abeba, Ethiopië. Daar werd hij in een café te vondeling gelegd. Politieagenten ontfermden zich over hem en gaven hem zijn voornaam. Als baby van acht maanden werd hij geadopteerd door een Fries echtpaar uit Wommels. Altijd spreekt hij met warmte over zijn Friese ouders, hun boerenbedrijf en het dorp waar hij thuis is.
Dat doet hij als het even kan in het Fries, zijn moedertaal. Als ik Habtamu hoor spreken dan weet ik: hij is een echte Fries, ik ben een Nederlander om útens. Terecht glimlachen mijn kleinkinderen om de hoek, ook echte Friezen, geregeld om mijn uitspraak van de Friese taal.
Wanneer ik hier langs de lijn van een sportveld sta, zie ik er vaak ook kinderen van kleur sporten in de jeugdteams. Ook zij zijn meer Fries in hun doen en laten dan ik. Maar, ik voel ook altijd een beetje de achterstand die zij hebben.
Bijvoorbeeld als zij door volwassen omstanders worden aangeroepen met de bijnaam van een bekende donkere sporter. ‘Hé, Mbappé, die bal is voor jou!’ Zij worden wel helemaal geaccepteerd als leden van het team, maar zij blijven, in de ogen van veel volwassen toeschouwers, wel bijzondere teamleden. Bijzondere Friezen.
Ach, misschien is het gewoon wennen, dat kost tijd. Iemand die zichtbaar uit een andere cultuur komt, en spoedig even thuis is in onze samenleving als welke hier geboren en getogen inwoner dan ook.
Voor andere kinderen is dat geen punt. Zij zien in hen gewoon dorpsgenoten, klasgenoten, vrienden, als ieder ander. De jeugd van nu is er meer dan de grote mensen aan gewend dat we leven in een tijd waarin culturen zich in hoog tempo mengen.
Ze zouden verbaasd opkijken van de lacherige opmerking ‘dat is geen echte Fries, ik ben toch ook geen Surinamer?’. Wat voor ‘wijzen’ verborgen blijft, is aan kinderen geopenbaard: kleurige dorpsgenoten, en Habtamu, zijn echte Friezen.
Gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, 20 april 2024. (Foto Wim Beekman: Niels Westra, Leeuwarder Courant).
