van Zuidwest Friesland
Op 22 februari 2023 plaatste de Volkskrant op zijn website de column van Toine Heijmans over de opvang van Oekraïense vluchtelingen in hotel-restaurant Galamadammen bij Koudum. De kop verraadt al de toon van de column, want die luidt: ‘Een groot gebaar van beschaving in een failliet hotel, je zou willen dat het altijd zo gaat’. Heijmans schetst het begin van de Russische inval in Oekraïne nu een jaar geleden en hoe de vluchtelingenstroom, ook naar Nederland, op gang kwam. “Zo kwam het wereldnieuws naar Nederlandse steden, wijken en dorpen, en naar Hotel Galamadammen waar de vierpersoonskamers gevuld zijn met mensen die hun levens opnieuw uitvinden.“
Voordat hij de loftrompet steekt over de manier waarop de Oekraïners in Koudum opgevangen worden, hekelt hij wel de manier waarop een journalist daarover aan informatie moet komen. Via het Leger des Heils (die de opvang namens de gemeente regelt) heeft hij het blijkbaar niet geprobeerd, maar via de gemeente zelf lukte dat niet zo:
Ter plaatse zien en horen hoe het ervoor staat lijkt een logische reflex, maar wie zich bij de balie meldt krijgt drie uur later telefoon uit een kantoor ver weg: een gemeentelijke persvoorlichter die bars verhaal komt halen want ‘journalisten die er niets te zoeken hebben geven we geen gelegenheid’. De enige die hier vragen beantwoordt is de persvoorlichter, die heel misschien kan ‘schakelen’ met een projectleider, maar gezien de ‘slechte ervaringen met journalisten’ graag wegwezen bij de vluchtelingenopvang want dat ‘moet een veilige plek zijn’.
Maar hij slaagt er tenslotte in om dorpsgenoten te spreken te krijgen die kunnen vertellen hoe het er op Galamadammen aan toe gaat. Eerst spreekt hij met Regina Boekema, een van degenen die vanuit Koudum ervoor zorgt dat de Oekraïense vluchtelingen via inzamelingsacties allerlei spullen krijgen die ze nodig hebben. Daarna spreekt hij ook nog met Jannie Kramer die een dag in de week de receptie bemant. Net als Regina gaat ze ook in op het leed en verdriet dat bij de vluchtelingen zit. De columnist van de Volkskrant schrijft aan het eind van zijn column: “Een jaar voorbij: het is eigenlijk precies zoals je zou willen dat het gaat, als er vluchtelingen komen.” Dat concludeert hij onder andere uit deze observatie:
Vijftig vrijwilligers heeft het hotel, de stille maatschappelijke kracht waar je geen persvoorlichter over hoort; als een vluchteling vervoer nodig heeft naar de immigratiedienst of het gemeentehuis komt dat in de appgroep ‘en dan rijden we’.
