In Geen categorie

Aardig zijn

,,Ik hoef niet door iedereen aardig gevonden te worden. Maar ik wil wel gewoon aardig zijn.” We treffen elkaar op een familiebijeenkomst, en praten over onze gesprekken met vreemden op straat. Hoeveel aardige ontmoetingen je dan hebt. En hoe vrolijk je daarvan wordt.

Hij vertelt: ,,Sinds ik een hond heb, maak ik op straat geregeld een praatje. Eerst heb je het gewoon even over je hond. Maar je komt elkaar vaker tegen, dus dan gaat het al snel over andere dingen.

Laatst vroeg iemand me zelfs of ze mij met haar vriendin, die ook alleen is, in contact mocht brengen. ‘Want u lijkt me zo’n aardige man.’ Maar daar heb ik nou ook weer geen behoefte aan.”

Wij hebben in onze dagen aardige mensen nodig. Misschien nog wel meer dan vroeger. Vroeger dachten en leefden we vanuit een groep. We waren één familie, één buurt, één dorp, één vereniging, één kerk. Als mens alleen redde je het niet, je had elkaar nodig.

Nu is er meer welvaart, we kunnen onszelf redden, we kunnen onszelf veroorloven enkeling te zijn. Het is goed dat we in de samenleving niet meer zo van elkaar afhankelijk zijn. Dat bijvoorbeeld sociale controle en de mening van de meerderheid ons niet meer beheersen.

Maar de schaduwzijde is dat we meer gericht zijn op onszelf, op wat wijzelf vinden, en wat wijzelf nodig hebben. Belangrijk is nu vooral ons eigenbelang, minder het algemeen belang. Het in rap tempo toegenomen individualisme is de grootste veranderaar van onze tijd.

Daar worden wij geen aardiger mensen van. Wij komen nu op voor onszelf, en zijn minder dan vroeger in staat ons te voegen. Een onderwijskracht vertelde me dat zij soms meer te stellen heeft met ouders dan met kinderen.

Gelukkig is er onder de schil van de assertieve mens veel aardigheid gebleven. Het voelt goed als iemand jou in de rij bij de supermarkt voor laat gaan. En het voelt nog beter als jij een ander die dienst bewijst.

Aardigheid zit in de kleine dingen. Je brengt er de vrede in de wereld niet mee tot stand. En toch. De manier waarop mensen die zich in elkaars nabijheid bevinden, of voor even tot elkaar veroordeeld zijn, met elkaar omgaan, kan het verschil maken. Ook in conflicthaarden.

Nee, je hoeft niet met je pootjes omhoog onderdanig op de grond te gaan liggen. En je hoeft ook niet door iedereen aardig gevonden te worden. Maar je kunt wel gewoon voor anderen, waar het mogelijk is, aardig zijn.

Zelfs tegen mensen die niet aardig tegen jou doen. Een gouden versregel is er een van de Drentse zanger Daniël Lohues: Aordig doen teg’n mensen die niet aordig zijn, want die binnen aordighied ’t hardste neudig.

Vriendelijkheid kost zo weinig, het geeft zo veel. Er bestaat geen makkelijker middel waarmee we de wereld een beetje mooier kunnen maken.

Gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, 11 november 2023. (Foto Wim Beekman: Niels Westra, Leeuwarder Courant).