van Zuidwest Friesland
Beppe
Liefdevol, dankbaar, eigenwijs, belangstellend, vrolijk, bidden, ondeugend, oud, grutsk, wijs, geïnteresseerd, leaf, puzzelen, vredig, flink, creatief, rots, begripvol, gelovig, gezellig, kalm, betrokken, welkom, mooi, pilaar, warm, sterk geloof, geduldig, heel leaf, glimlach, voorbeeld.
Al deze woorden, en nog meer, lees ik in de rouwadvertentie voor Beppe. Ze zijn zodanig afgedrukt dat ze samen een groot hart vormen. Daaronder de namen van 13 kleinkinderen, met aanhang 23, en van 24 achterkleinkinderen. ”Mei dizze wurden tinke wy graach oan jo.”
De advertentie van de kinderen die ernaast staat, spreekt van een ‘gezegende leeftijd van 93 jaar’. Wanneer ik al de bovenstaande hartelijke woorden tot me laat doordringen, denk ik: Beppe was niet alleen gezegend met een hoge leeftijd.
Beppe was vooral gezegend met wie ze was en hoe ze was. Een rots in de branding voor haar nageslacht. En de sterkte van de rots die zij was, werd vooral gevormd door haar zachte krachten. Je zult maar zo’n beppe gehad hebben, je zult maar zo’n beppe geweest zijn.
Ik was ook gezegend met zo’n grootmoeder. Elke vrijdagmiddag ging ik uit school bij haar op de thee, nooit zonder een koekje daarbij. Ik had iets met haar, en zij had iets met mij. Evenzeer met haar andere kleinkinderen, want zij maakte geen enkel onderscheid.
Toen ik, 17 jaren jong, voor het eerst verkering kreeg, ging ik met mijn vriendinnetje bij Opoe in het bejaardenhuis langs, nog voordat ik haar durfde meenemen naar mijn eigen ouders. Opoe mocht mijn vriendin meteen, en dat was goed ingeschat. Wij zijn nu 46 jaar getrouwd.
Mijn grootmoeder heeft veel voor mij betekend. Niet eens zozeer door wat zij zei, maar vooral door wat zij deed. Zij verloor al vroeg haar man, de opa naar wie ik genoemd ben, en stond er in de oorlog alleen voor. Met rust en kalme moed sloeg zij zich erdoorheen.
Vooral met haar geloof. ‘Sterk geloof en bidden’ staat er in het woordenhart van de klein- en achterkleinkinderen van Beppe. Het had over mijn eigen grootmoeder kunnen gaan. Ik heb het geloof vooral geleerd van Opoe. Van haar trouw, haar eerbied en haar vroomheid.
Geen grote woorden, geen scherpslijperij, nooit afgeven op andere gelovigen, zelden kritiek op kerk en dominee. Maar mildheid en ruimte van denken. Eerst keek zij naar zichzelf, dan pas naar anderen. En dan nog: ‘Erger u niet, verwonder u slechts.’
De rouwadvertentie met het hart geven mij twee dingen te denken: Ten eerste dat zulke ‘hartelijke woorden’ de hoogste lof zijn die een mens kan krijgen. Daar kan geen standbeeld, ridderorde of roem tegenop. Het leven van Beppe is zinvol geweest.
Ten tweede dat zulke hartelijke woorden niet enkel zijn weggelegd voor ouders, grootouders en overgrootouders. Ook wanneer je kinderloos bent gebleven, kunnen bij het laatste afscheid warme hartelijkheden gesproken worden door wie met je leefden.
Dan heeft je leven zin gehad.
Gepubliceerd in de Leeuwarder Courant, 24 juni 2023. (Foto Wim Beekman: Niels Westra, Leeuwarder Courant).
