van Zuidwest Friesland
Het Koudumer Beantsje is de laatste jaren uitgegroeid tot een echte delicatesse van het Friese Merengebied. In 2005 werd het boontje landelijk erkend als streekproduct en door de hernieuwde belangstelling die dat opleverde, volgde volop culinaire erkenning en steeg de vraag explosief. Het streekkeurmerk voor Zuidwest Fryslân De Marren is verheugd voor een tweede groente van de Koudumer zandgronden het certificaat Erkend Fries Streekproduct uit te reiken: de Koudumer Blomkoal.
Koudum kent van oudsher een vruchtbaar tuinbouwgebied, op de zuidelijke flank van de hoge zandrug waarop het dorp gelegen is. Van eind jaren ’30 tot begin jaren ’60 had Koudum een openlucht groenteveiling met de naam Vendu Tivoli. Onder diezelfde naam schaarden in 2005 de Koudumers zich die het ingestorte kassencomplex wilden redden en daarmee de tuindersreputatie van het dorp.
Met de boontjes wordt het dorp geïdentificeerd – zelfs de inwoners heten ‘Koudumer Beantsjes’, maar op de veiling was de belangrijkste handel die in bloemkolen. Het micro-klimaat in de luwte van de zandrug zorgde ervoor dat de Koudumers als eersten de bloemkolen van het land konden halen. De Koudumers gebruikten voor hun kolen de klassieke weeuwenteelt: in de herfst werd er gezaaid, de jonge plantjes overwinterden afgeschermd in koude bakken om in het voorjaar in (onverwarmde) kassen en de volle grond tot wasdom te kunnen groeien.
Daan Trimpe en Stephanie Hoekstra namen vorig jaar het tuinbouwcomplex van Sytze en Betsy van der Wal over. Van de talrijke tuinderijen in Koudum, zijn zij de laatst overgeblevene en daarmee de enige bedrijfsmatige teler van Koudumer Beantsjes. In sneltreinvaart maakten Daan en Stephanie zich de tuinderstraditie van Koudum eigen. Ze zijn verheugd na het boontje, nu ook de bloemkool in ere te kunnen herstellen. De bloemkool wordt als vanouds volgens de weeuwenteelt opgekweekt wordt.
De eerste kolen komen op dit moment al van het land, de komende weken is er dagelijks nieuwe voorraad. De bloemkolen delen de grond met de boontjes. Tussen bloemkolen, die in wijde rijen groeien, worden op dit moment de jonge boontjes geplant. Zodoende kan de oogst van de boontjes, die van de kolen midden juni opvolgen. Net als de teelt van de boontjes is de bloemkoolteelt volledig handwerk. Iedere bonenplant wordt met de hand gezaaid, uitgeplant, aangebonden en geoogst. Op deze warme aprildagen vouwt Daan dagelijks de koolbladen open om te kijken hoe de bloemkolen zich vormen. Een dag te laat en de kool is doorgegroeid tot een losse gelige broccoli in plaats van de harde hagelwitte kool die de teler zich wenst.
De Koudumer Blomkoal wordt op de kwekerij aan de Nieuweweg 26-A verkocht (ma-vr 9-12 en 13-17, za 9-12), maar is ook bij groentespeciaalzaken in Zuidwest Fryslân te koop.
Streekkeurmerk De Marrenis bevoegd namens de stichting Streekeigen Producten Nederland te Wageningen het landelijk keurmerk Erkend Streekproduct uit te reiken voor duurzaam geproduceerde streekproducten. Met dat keurmerk kunnen producenten zich in de markt onderscheiden en hun marktpositie versterken. Het Koudumer Beantsje is het levendige voorbeeld van hoe succesvol een erkend streekproduct zich kan ontwikkelen. Het streekkeurmerk De Marren wordt op dit moment uitgebreid met tal van producten uit het Friese Merengebied.
